Brief Nedir?
Reklamcılık mesleğini seven, reklamcı olmak isteyen ya da reklamcılığı merak eden herkese gönül dolusu sevgiler, saygılar, hürmetler… Bu içerikte sizlere, mesleğimizin en önemli terimlerinden olan birisinden, brief kavramından söz edeceğim.
Brief nedir, nasıl verilir, doğru brief vermenin önemi nedir, yanlış ya da eksik brief vermek ne gibi problemlere yol açar, brief alırken nelere dikkat etmeliyiz ve benzeri soruları yanıtlamaya çalışacağım. Dilerseniz ilk olarak brief nedir, sorusunun üzerinde duralım ve bu soruyu cevaplandıralım.
Brief Nedir, Amacı Nedir?
Brief, reklamcılık terminolojisinde, yapılması istenilen bir işi anlatmak, ayrıntılı bir biçimde tarif etmek demektir. Yani, bir iş isteniliyorsa, o işle ilgili detaylı olarak brief vermek gerekmektedir. Brief işi, doğru ve eksiksiz bir biçimde karşı tarafa aktarmak demektir.
Söz gelimi, bir logo tasarımı işi var ve biz logoyu oluşturması için bir tasarımcı ile anlaştık. Tasarımcıya, yalnızca bir logo yapmasını söylersek ve bu iş ile ilgili doğru dürüst bir bilgi aktarımında bulunmazsak, muhtemelen ortaya çıkacak olan iş, alakasız ve tuhaf bir şey olacaktır. Zira, tasarımcı bu konuda ne yapacağını tam olarak bilemediğinden, tabiri caizse “kendi kafasına göre” bir iş yapıp sunacaktır. Dolayısıyla, brief vermenin amacı, işin doğru bir biçimde oluşmasını sağlama isteğidir.
Peki süreç böyle mi işler ya da işlemelidir, kesinlikle hayır. Sürecin sağlıklı bir biçimde işlemesinin yegane yolu, sağlam bir brieften geçer. Daha doğrusu, doğru ve ayrıntılı bir brief…
Doğru Brief Vermenin Önemi Nedir?
Doğru brief vermek, işin en doğru ve tabiri caizse nokta atışı biçimde sonuçlanmasını sağlar. Yukarıdaki örnekten hareketle, logo tasarımını yapmasını için anlaştığımız tasarımcıya, logosunu yapacağı firmanın isminin yanı sıra, firmanın sektörünü, ürün ya da hizmetlerinin ne olduğunu, ürün ya da hizmetlerinin nasıl olduğunu (yani diğer bir ifadeyle, sunduğu ürün ya da hizmetler kaliteli mi, pahalı mı, marka algısı ne yönde…) detaylandırarak vermeliyiz.
Dolayısıyla, logoyu oluşturacak tasarımcıya, marka ile ilgili, ne kadar ayrıntılı, ne kadar doğru ve ne kadar önemli bilgiler verirsek, işin sonucunda da doğru hedefe ulaşmamız o kadar kolaylaşır, zira o doğrultuda bir iş ortaya çıkar.
Eksik ya da Yanlış Brief Vermek Ne Gibi Problemlere Yol Açar?
Eksik ya da yanlış brief vermek, işin yanlış yapılmasına neden olur. İçeriğin başlarından bu yana verdiğim tasarımcı örneğinden hareketle, logo tasarımını oluşturacak olan tasarımcıya, marka ile ilgili yanlış ve eksik bilgi aktarımı yaparsak, onun da üreteceği iş de ne yazık ki aynı doğrultuda yanlış bir iş olacaktır.
Dolayısıyla, ister bir reklam ajansı ile isterseniz de freelance bir grafik tasarımcıyla çalışın, eksik ve yanlış bir bilgilendirme sizi yanlış sonuçlara götürür.
Brief Nasıl Verilir?
Brief, olabildiğince detaylı, doğru, eksiksiz verilmeli, önemli görülen noktalar ayrıca belirtilmelidir. Öte yandan, brief verilirken, eğer yazılı brief verilmişse, bu çok daha önemli ve çok daha kıymetli bir durumdur. Zira söz uçar yazı kalır.
Ben, Brief Verilirken Bütçe Belirtilmesine Karşıyım
Reklam verenlerin ya da müşterilerin önemli bir kısmı, ajans ya da grafik tasarımcıya brief verirlerken, bütçeyi de işin içine sokuştururlar. Yine, aynı örnekten hareketle, derler ki “biz A markası oluşturacağız. Bunun için bize şu özelliklerde, markayı filanca biçimde temsil edebilecek bir logo tasarımına ihtiyacımız var, bütçemiz de şudur…”
Bu kesinlikle olmaması gereken ve bana göre çok tuhaf bir durumdur. Dilerseniz bir de şöyle düşünün; sizin çok lüks bir otomobile ihtiyacınız var ve bu lüks otomobillerin de fiyatları aşağı yukarı belli; galeriye gidiyorsunuz ve “benim cebimde 40.000 TL var ve bu otomobilden istiyorum” diyorsunuz.
Böyle bir durumda galerici, büyük ihtimalle size katıla katıla gülecektir.
Doğrusu şudur; siz ihtiyaç duyduğunuz şeyi söylersiniz, karşı taraf da bunun ücretini ya da bütçesini size söyler, işinize gelirse çalışmayı yaptırırsınız, işinize gelmezse yaptırmazsınız. Bence durum bundan ibarettir ya da bundan ibaret olmalıdır.
Hazır örneğimizden hareketle, logo tasarımı için güncel ve ortalama fiyatlar için logo tasarım fiyatları başlıklı içeriğe de göz atmanız yararlı olabilir.
Brief Nasıl Alınır?
Brief almak son derece önemli ve hayati bir iştir. Zira, eğer bir tasarımcı ya da reklamcıysanız, müşterinizin beklentilerini son derece dikkatli bir biçimde dinlemelisiniz. Ağzından çıkan her kelimeyi not almalısınız, ben 22 yıllık meslek yaşamımda hep öyle yaptım ve yapmaya da devam ediyorum, anlamadığınız veya şüpheye düştüğünüz yerlerde onlara sorular sormalısınız.
Brief alırken, tabiri caizse bir araştırmacı gazeteci gibi davranmalısınız. İşin her detayını gerek kağıda, gerekse zihninize kaydetmeli, onun anlatmayı unuttuğu yerleri, anlamadığınız ya da eksik anladığınızı düşündüğünüz yerleri ona sormalısınız.
Bu, işin doğru bir biçimde yapılabilmesi adına son derece gereklidir. Soru sormak sizi küçültmez; sorduğunuz doğru sorular neticesinde, işinizi çok daha iyi ve olması gerektiği gibi yapacağınızdan, soru sormak tam tersine, sizi büyütür.
Bu içerikte brief kavramından söz etmeye çalıştım. Bana her konuda lütfen yazın. Sorularınızı her zaman olduğu gibi en geç 2 saat içerisinde cevaplandırmaya çalışacağım.
Kendinize iyi bakın, hoşça kalın… / Selder GÜLYÜZ